İçindekiler
Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu Nedir?
Borderline kişilik bozukluğu, karmaşık ve derinlemesine duygusal zorluklar, ilişki kurmaya, ilişkiye yatırım yapmaya ve ilişkiyi sürdürmeye yönelik problemleri ve benlik algısı sorunları ile ilişkili bir kişilik bozukluğudur. Borderline kişilik bozukluğu erken yetişkinlikte başlayabileceği gibi hayatın diğer dönemlerinde de gözlemlenebilmektedir. Bu bozukluk kişinin günlük hayatının iş, aile ve sosyal yaşamı gibi birçok alanını belirgin biçimde olumsuz yönde etkilemektedir. Ancak, uygun tedavi ve destekle bireyler bu zorluklarla başa çıkabilir ve daha sağlıklı bir yaşam sürmeyi öğrenebilirler. .
Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Borderline kişilik bozukluğunun belirtileri ve belirtilerin düzeyi kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Kişinin mizaç yapısı, aile yaşamı gibi faktörler belirtilerin değişiklik göstermesine sebep olabilir. Bu belirtiler arasında:
- Terkedilme: Bir kişi, ortam ya da imge tarafından terkedilmeye yönelik yoğun kaygı ve korku yaşayabilirler. Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişiler bu durumdan kaçınmak için oldukça fazla efor sarfederler.
- İlişkisel Zorluklar: Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişilerin aşırı yüceltme ve yoğun değersizleştirme arasında gidip gelen karmaşık ve tutarsız ilişki kurma biçimleri sosyal ilişkilerini sürdürmelerini zorlaştırabilmektedir.
- İmpulsivite: Aşırı para harcama, madde kullanımı, hızlı araba sürme, sıklıkla partner değiştirme gibi tehlikeli cinsel davranışlar borderline kişilik bozukluğuna sahip kişilerde sıklıkla gözlemlenebilmektedir.
- Kimlik Belirsizliği: Borderline kişilik bozukluğu yaşayan kişilerin kendilik sınırlarını çizmekte zorluk çektiği, yoğun bir boşluk hissi yaşadıkları, belirgin biçimde ve sürekli olarak tutarsız benlik algısı yaşıyor olmaları gözlemlenebilir.
- Duygusal Dalgalanmalar: Aşırı neşe hali veya yoğun bir öfke hissetmeleri sonucunda tutarsız ve tepkisel davranışlar sergilemeye eğilimlidirler.
- İntihar: Ölüm ve ölme düşüncelerine ek olarak tekrar eden biçimde intihar girişimlerinde bulunmaları ya da bu davranışlarla göz korkutmaları borderline kişilik bozukluğuna sahip kişilerin sergileyebileceği davranışlardandır.
Bu belirtiler, bireyin yaşamında ciddi zorluklara neden olabilir.
Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu Tedavi Yöntemleri
Borderline kişilik bozukluğu tedavisinde psikiyatrik ve psikolojik destek süreçleri birlikte yürütülmelidir. Psikiyatrik süreç psikiyatrist görüşmeleri sonucunda tanı konması ile başlayan ve ilaç kullanımı, vitamin- mineral destekleri gibi faktörleri kapsarken; psikolojik süreç kişiye ve kişinin çevresindeki bireylere yaşam becerileri kazandırmayı, kişinin özellikle mizacına göre ihtiyaçlarının karşılanmasını ve olumlu potansiyellerinin desteklenmesini amaçlamaktadır. Bu yaşam becerileri kişinin borderline kişilik bozukluğu sebebiyle yaşadığı mevcut semptomların hafifletilmesi ve giderilmesi, aileye bilgi verilmesi, eğer varsa intihar ve ölüm düşüncelerinin önlenmesine yönelik müdahaleleri kapsamaktadır.
Borderline kişilik bozukluğu hem kişinin yaşam kalitesini hem de iş, okul, aile ve sosyal yaşantısını olumsuz yönde etkileyebilecek ciddi bir hastalıktır. Bu sebeple borderline kişilik bozukluğuna sahip kişilerin planlanan tedavini sürecini aksatmadan devam etmeleri oldukça önemlidir. Gözlemlenen semptomların travmatik yaşantılar, günlük stres faktörleri gibi sebeplerle tetiklenebilmesinin yanı sıra mevsim geçişleri gibi genel sebeplerle de artış gösterebileceği görülmektedir.
Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu ve Bipolar Bozukluk Farkları
Borderline kişilik bozukluğu ile bipolar bozukluk benzer belirtiler gösterse de aynı hastalık değildirler. Bipolar bozukluk birbirini takip eden ve birkaç haftadan oluşabilen mani, hipomani ve depresif epizotlardan oluşmaktadır. Bipolar bozukluk semptomları kişinin hayatında dönemsel olarak gözlemlenmektedir. Ancak değinildiği üzere borderline kişilik bozukluğu daha çok bireyin ilişkisel zorlantıları ve kimlik belirsizliği ile ilişkilidir. Ayrıca borderline kişilik bozukluğuna sahip bireylerin semptomları günlük hayatlarında anlık olarak da ortaya çıkabilmektedir. Her iki bozukluğun da tedavi süreci sıkı takip psikolojik ve psikiyatrik destek süreçlerini kapsamaktadır. Borderline kişilik bozukluğu ve bipolar bozukluk arasındaki farkları gözeterek konulacak doğru tanı, kişinin uygun terapi yöntemi ve ilaç kullanımı için oldukça önemlidir.