İçindekiler
Majör Depresyon Nedir?
Majör depresyon, kişilerin günlük yaşam standartlarını belirgin şekilde düşüren, iş, aile ve sosyal hayatlarını etkileyen, mutsuzluk, hoşnutsuzluk, yoğun karamsarlık ve keder içeren, kas ağrısı gibi fiziksel semptomların sıklıkla eşlik ettiği bir duygu durum bozukluğudur. Majör depresyona sahip kişilerde içsel enerjide azalma, hayattan keyif alamama, bitkinlik, benlik saygısında düşüş, kararsızlık, odaklanmada güçlük, umutsuzluk, intihar düşünceleri gibi durumlar gözlemlenebilir.
Majör depresyonun sebepleri kişiye göre değişiklik gösterebilmektedir. Ancak genetik faktörler, biyolojik ve kimyasal dengesizlikler, travma, kayıp ve yas süreçleri, çevresel stresörler, mizacının getirdiği varoluşsal arayışa ters yönde deneyimler yaşaması, mizacında yer alan potansiyellerini sergileyememesi gibi çeşitli etmenlerin bir araya gelmesi majör depresyona sebep olabilir. Kronikleşmiş majör depresyon durumlarında kişilerin gerçeklik algılarının bozulmaya başladığı psikotik semptomlar gösterdikleri gözlemlenmiştir.
Majör Depresyon Kimlerde Görülür?
Herhangi bir yaş, cinsiyet, sosyoekonomik durumdan bağımsız bir biçimde majör depresyon herkeste görülebilen yaygın bir bozukluktur. Yukarıda da bahsedildiği gibi bazı risk faktörleri kişide majör depresyonun ortaya çıkma olasılığını arttırabilir. Semptomlar kişilerin yaşına, mizaç tiplerine ve bulundukları ortama göre değişkenlik gösterebilmektedir.
Majör Depresyon Belirtiler Nelerdir?
Majör depresyonun belirtileri ve belirtilerin şiddeti de ortaya çıkma sebebi gibi kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir.
- Duygu Durum Değişiklikleri: Majör depresyona sahip kişiler genellikle yoğun bir hüzün, karamsarlık, umutsuzluk ve çaresizlik hissi içindedirler. Daha önce yapmaktan zevk alınan aktivitelerden keyif alamama, harekete geçememe gibi durumlar sıklıkla gözlemlenir.
- Enerji Eksikliği ve Yorgunluk Hissi: Majör depresyon, enerji seviyesinin düşmesine sebep olduğu için kişilerin günlük işlerini tamamlamakta çok zorlanması ya da tamamlayamaması, sürekli yorgun hissetmeleri gibi sonuçlar doğurabilir.
- İştah: Majör depresyona sahip kişilerin iştahlarında belirgin şekilde artma ya da azalma görülebilir. Kişi kilo vermek istemese bile iştah eksikliği sebebiyle belirgin ölçüde kilo kaybedebilir.
- Uyku Sorunları: Majör depresyonun belirgin bir biçimde etkilediği bir diğer alan ise uyku düzenidir. Bazı kişilerde uykuya dalmada güçlük ve uyuyamama hali gözlemlenebileceği gibi bazı kişilerde de sürekli uyku hali, aşırı uyuma özellikleri gözlemlenmektedir.
- Dikkat ve Odaklanma Sorunları: Dikkat süreçleri gerektiren basit işleri bile sürdürmekte zorlanma, öncesinde kolaylıkla yerine getirilen görevleri odak sorunları sebebiyle tamamlayamama gibi sorunlar majör depresyonda gözlemlenmektedir. Bu durum kişilerin iş ve okul hayatını etkileyebileceği gibi sohbeti sürdürememe gibi durumlar sebebiyle sosyal ilişkilerine de zarar verebilmektedir.
- Sosyal İzolasyon: Majör depresyon sebebiyle kişilerde sıklıkla sosyal izolasyon gözlemlenmektedir. Evden, odadan ya da yataktan çıkamama, sosyal etkileşimlerde bulunmak istememe ve kaçınma sosyal izolasyonun işaretlerindendir.
- Duygusal Dalgalanmalar: Majör depresyon sebebiyle kişilerde çabuk öfkelenme, irritasyon, ağlama nöbetleri gibi duygusal dalgalanmalar gözlemlenebilir.
- Cinsellik: Majör depresyon sebebiyle kişilerin cinsel aktivasyonlarında ve libidolarında belirgin bir düşüş gözlemlenebilmektedir.
- Fiziksel Semptomlar: Kas ve eklem ağrıları, baş ağrısı, karın ağrısı, uyuşma, mide bulantısı gibi fiziksel şikayetler majör depresyonun bir parçası olabilir.
- Ölüm veya İntihar Düşünceleri: Majör depresyon sebebiyle kişiler ölüm ya da intihar düşüncelerine kapılabilmektedirler. Bu durum acil müdahale gerektiren ciddi bir durumdur ve en kısa zamanda bir ruh sağlığı merkezine başvurulmalıdır.
Majör Depresyon Tedavisi Nasıldır?
Majör depresyon kişinin günlük hayatını belirgin bir şekilde etkileyen ve ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Tanı süreci için psikiyatrist görüşmesinin ardından psikoterapi ve gerekirse ilaç desteği sağlanmalıdır. Buna ek olarak kişinin günlük hayatını düzene sokabileceği küçük rutinler ve hedefler geliştirmesi, sosyal açıdan desteklenmesi majör depresyonun tedavisi ve semptomların azalması için faydalı süreçlerdir.
Özellikle, kişinin mizaç tipinin tespit edilmesi, mizacının ihtiyaçlarının ve bu ihtiyaçların ne kadar karşılandığının değerlendirilmesi, mizacında tıkandığı noktaların belirlenmesi majör depresyon iyileşme sürecinde son derece önemli olmaktadır.
Kendinizde veya yakınınızda benzer semptomlar gözlemliyorsanız majör depresyonun tanı ve tedavisi için bir uzmana başvurmanız oldukça önemlidir.