Nedir?
Hayır diyememe davranışı kişinin kendi sınırlarını belirleyememesi ve dışarıya bunu ifade edememesi ile ilgili bir durumdur. Hayır diyebilme kişinin sosyal becerilerini geliştirebilmesi ile ilgilidir. Kişinin nelerden hoşlandığı ya da hoşlanmadığını, neleri isteyip neleri istemediğini kendisinin belirlemesi ve dışarıya karşı bunu net bir şekilde ifade edebilmesi hayır diyebilme becerisidir. Hayır diyememe sosyal ilişkilerde sınırların belli olmamasına, kişinin kendini ifade edememesine, sınırlarının ihlal edilmesine ve dolayısıyla psikolojik ve fizyolojik birçok soruna neden olabilmektedir.
Nedeni?
Hayır diyememe davranışının altındaki motivasyon kişiden kişiye değişebilmektedir. Herkes tarafından sevilme, onaylanma duyguları, reddedilmekten çekinme, kendi kendine anlaşılmayı bekleme, çatışmadan uzak durmaya çalışma, kalp kırmak ya da hayal kırıklığı yaşatmaktan korkma gibi durumlar hayır diyememe davranışı üzerinde etkili olabilmektedir. Bu nedenle kişiye özgü bir değerlendirilme yapılması önemlidir. Kişinin mizacının yatkınlıklarının ve çevresel faktörlerin bu davranış üzerinde etkileri olduğu gözlenebilmektedir.
Tedavisi?
Hayır diyememe davranışının giderilmesi için öncelikle kişinin mizacının yatkınlıklarına bakılması, ilişkilerinin incelenmesi, daha sonrasında sosyal becerilerinin geliştirilmesi gerekebilir. Risk alabilme, harekete geçebilme, sınır koyabilme, net olabilme, sorumluluk alabilme gibi yönlerden kişi desteklenmeye çalışılır. Mizaç terapisi ile beraber sağlıklı kişilik gelişimi desteklenir. Hayır diyememenin yol açtığı sorunlar ve kişinin hayatını etkileyen durumlar giderilmeye çalışılır.