Zihinsel sağlık genel sağlığı belirgin biçimde etkileyen oldukça önemli bir unsurdur. Anksiyete sebebiyle yaşanan mide rahatsızlıkları, temizlik kompulsiyonlarının sebep olduğu deri döküntüleri, cinsel işlev bozuklukları sebebiyle yaşanan çeşitli fiziksel acılar, travma sonrası stres bozukluğunun sebep olduğu uykusuzluk, panik atak sebebiyle deneyimlenen fiziksel semptomlar gibi birçok biçimde zihinsel sağlığın önemini örnekleyebiliriz. Psikiyatri kişilerin psikolojik sağlıklarıyla ilgilenen, çeşitli psikolojik rahatsızlıkları inceleyen bir tıp dalıdır.
İçindekiler
Psikiyatri Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Psikiyatrik hastalıkların belirtileri hastalığa ve hastalığı yaşayan kişiye göre değişiklik gösterebilmektedir. Genel anlamda fiziksel bir sebebi bulunamayan karın ağrısı, migren, mide bulantısı gibi fiziksel semptomların varlığı, uyku sorunları, isteksizlik, hüzün, çaresizlik, umutsuzluk, ani duygu değişiklikleri, aşırı hareketlilik ve heyecan hali, anksiyete, sosyal etkileşimlerde azalma ya da artış, suçlu hissetme, odaklanmada güçlük, dikkat eksikliği, takıntılı davranış ve düşünceler gibi birçok faktör psikiyatrik hastalıkların belirtisi olabilir.
Psikiyatri Hastalıkları Nasıl Tedavi Edilir?
Psikiyatrik hastalıkların tedavisi kişinin yaşına, semptomlarına, semptomların ne kadar süredir devam ettiğine göre değişiklik gösterebilmektedir. Tedavi planı uzmanlar tarafından planlanmalı ve yürütülmelidir. Psikiyatrik hastalıkların tedavisi için kullanılan yöntemlerden bazıları şunları içermektedir:
Mizaç Temelli Psikoterapi: Kişilerin semptomlarının mizaçları çerçevesinde incelenmesi ve çözümlenmesi ile yaşam kalitesinin arttırılması, semptomlarının giderilmesi sağlanır.
İlaç Tedavisi: Psikiyatrik ilaçlar, belirli psikiyatrik bozuklukların semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur. Antidepresanlar, antipsikotikler gibi çeşitli biçimleri vardır. İlaç düzenlemeleri uzman bir hekim tarafından kişinin semptomları gözetilerek planlanmalıdır.
Aile ve Grup Terapileri: Psikiyatrik hastalıklar yalnızca hastayı değil çevresini de olumsuz yönde etkilemektedir. Bu sebeple tedavi sürecine ailenin de dahil edilmesi ve gerekli bilgilendirmelerin yapılması son derece önemlidir.
Grup Terapileri: Sosyal destek ağı oluşturmak iyileşme sürecine katkı sağlamaktadır.
Psikiyatri Hastalıkları Nelerdir?
Psikiyatri hastalıkları, bireyin düşünce, duygu, davranış ve sosyal etkileşimlerini olumsuz şekilde etkileyebilen çeşitli zihinsel sağlık sorunlarını içerir. Psikiyatrik hastalıklar çocuk, ergen ve yetişkin gruplarda gözlemlenebilir. Geçmiş travmalar, stres faktörleri gibi birçok yaşantı hastalıklara sebep olabilir. Bu hastalıkların bazıları şunlardır:
Depresyon: İşlevselliği belirgin biçimde etkileyen depresyon kişilerde yoğun umutsuzluk ve karamsarlığa sebep olur. Kişi hiçbir fiziksel sebebi olmaksızın kronik ağrılar çekebilir, cinsel isteksizlik gelişebilir, hareket etme, karar alma, günlük rutinleri yerine getirme gibi konularda çok zorlanabilir.
Anksiyete Bozukluğu: Birçok çeşidi olan anksiyete yani kaygı bozukluğu kişiler tarafından farklı şekilde ve şiddette deneyimleyebilirler. Aşırı endişe hali, panik atak, içe çekilme, sosyal fobi gibi birçok şekilde kendini gösterebilir.
Şizofreni: Gerçeklikten kopuş, hezeyanlar, halüsinasyonlar, paranoid düşünceler gibi birçok farklı şekilde semptom oluşturabilen bu hastalık sebebiyle kişilerin hayatlarının birçok alanında işlevselliklerinde ciddi bozulmalar görülür.
Bipolar Bozukluk: Bipolar I ve II olmak üzere 2 türü vardır. Manik ve depresif olmak üzere 2 dönemden oluşmaktadır. Dönemlerin sergilenme biçimleri ve sıraları farklılık gösterebilmektedir.
Obsesif Kompulsif Bozukluk: Kişinin istemese de kurtulamadığı tekrarlayan, zorlayıcı ve rahatsız edici düşünce ve davranış kalıplarından oluşmaktadır.
Yeme Bozuklukları: Kişilerin beslenme alışkanlıkları ve vücut imajları ile ilişkilidir. Anoreksiya nervosa, blumia nervosa, tıkınırcasına yeme bozukluğu gibi farklı türleri vardır.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu: Çocuk yaşta da gözlemlenebilen bu hastalık yetişkinlik döneminde de devam edebilmektedir. Dikkati sürdürmede güçlük çekmek, yerinde duramamak, dürtü kontrol zorlukları ile karakterizedir.
Bağımlılık: Madde, alkol, kumar, ekran gibi birçok farklı şekilde gelişebilen bağımlılıklar dürtü kontrolü ile yakından ilişkilidir. Kişilerin günlük hayatlarında belirgin bozulmalar, yoksunluk gözlemlenir.
Kişilik Bozuklukları: Kişilerin düşünce tarzlarını, duygusal tepkilerini ve ilişki becerilerini olumsuz yönde etkiler. Paranoid, borderline, narsistik, antisosyal gibi farklı kişilik bozukluğu çeşitleri vardır.
Bu hastalıklar genellikle karmaşık ve çok katmanlıdır, ruhsal ve bedensel dengeyi bozmaktadır. Tanı ve tedavi süreci ruh sağlığı uzmanları tarafından yapılmalı ve bireye özel bir yaklaşımla ele alınmalıdır.
Psikiyatri Nedir?
Psikiyatri, kişilerin hayatlarını, beden ve zihin sağlıklarını olumsuz yönde etkileyen psikiyatrik bozukluklara tanı koymak ve tedavi etmekle ilgilenen bir tıp dalıdır. Psikolojik sağlık beden sağlığının ayrılmaz bir parçasıdır bu sebeple doğru şekilde teşhis etmek önemlidir. Psikiyatri bu alanda kişilerin psikolojik sağlıklarını korumak ve geliştirmek için tedavi seçenekleri sunar. Hastalıklara uygun tedavi planları oluşturarak semptomların giderilmesine, yaşam kalitesinin artmasına hizmet eder.